Plastiği nasıl yiyoruz?

}

01.01.2023

Haber: Gürkan Akgüneş

Bugünkü yaşam biçimimiz ve beslenme alışkanlıklarımızla plastikten kaçış çok zor. Mesela Çin’de yapılan bir çalışmada, 289 gıda ürününde BPA’ya rastlanmış. İngiltere’de de birçok gıdada fitalat tespit edilmiş. Kanımızda dahi mikroplastik olmasına şaşmamalı. Zira ambalajda durum oldukça iç karartıcı.

Yeni bir çalışma, Türkiye’de araştırma için örnek alınan konserve içindeki ton balıklarında plastik parçacıklarının olduğunu ortaya koydu. Aslında sonuç hiç de şaşırtıcı değil. Çünkü o derece plastiğe boğulmuş durumdayız ki, plastiğin herhangi bir yiyecek içinden çıkmaması şaşırtıcı olurdu.

Çalışmayı yapan isim, mikroplastikler konusunda sayısız araştırmaya imza atan Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Sedat Gündoğdu. Sedat hoca, 7 markanın 33 ürününü marketlerden alıp, incelediğinde konservelerin iç yüzeyinin kaplandığı plastik malzemenin, ürüne de sirayet ettiğini saptamış. Büyük ihtimalle balık dışında, diğer konserve ürünlere de mikroplastikler bulaşıyor. Zaten, hem Doç. Dr. Gündoğdu’nun yaptığı diğer çalışmalar hem de yurt içi ve yurt dışındaki benzer araştırmalar, yiyeceklerle temas eden plastiklerdeki zehirli kimyasalların ciddi bir tehdide dönüştüğünü ortaya koyuyor.

Doç. Dr. Gündoğdu’nun geçen hafta yayınlanan “Plastik: Mucize mi Felaket mi” adlı kitabında da plastik kaynaklı zehirleri nasıl yediğimizi anlatan çok çarpıcı araştırmalar var. Mesela Çin’de yapılan bir çalışmada, 289 gıda ürününde BPA’ya rastlanmış. Hani şu hormon bozucu olduğu için biberonlarda kullanımı yasaklanan kimyasal. İngiltere’de de birçok gıdada fitalat tespit edilmiş. Türkiye’de ise yoğurt ve sıvı yağlarda ambalaj kaynaklı fitalatlar olduğu saptanmış. Kanımızda dahi mikroplastik olmasına şaşırmamalı! Zira ambalajda durum oldukça iç karartıcı. Her 1 santim plastik ambalaj başına, 250 adede kadar mikroplastiğin, direkt olarak gıdaya bulaşabildiği belirlenmiş.

Sofra tuzunda da plastik

Diğer yandan ambalajsız gıdalarda da plastikten kaçamıyoruz maalesef. Sofra tuzu mesela, önemli bir mikroplastik kaynağı. Türkiye’de incelenen 16 sofra tuzunun kilogramında, 16 ila 84 adet arasında plastik parçalarına rastlanması bunun en önemli kanıtı. Buna göre bir yetişkinin 1 yılda sadece tuz kaynaklı yuttuğu mikroplastik parçacığı 200’den fazla. Su ve maden suyunun da ciddi bir risk olduğunu, Almanya’da marketlerden toplanan 32 gazlı su örneğinin, litrede 2 bin 649 adede kadar mikroplastik içermesinden anlıyoruz. Ambalajlı sütte, meyve sularında, hatta şaraplardan bile plastik parçaları çıkmış. Tabii önemli sokak lezzeti midyeyi de anmadan geçmeyelim. Araştırmalara göre, 10 adet midye yediğinizde 7 adet de mikroplastik yeme riskinizin çok yüksek olduğunu belirtelim. En yüksek plastik oranı da İstanbul’un midyelerinde! Hazır deniz ürünlerinden bahsetmişken balıkların da ciddi mikroplastik kaynağı olduğunu vurgulamak gerek. Kefal başına 2.5, istavritte de 0.4 adet mikroplastik saptanmış. Çiftlik balıklarının beslendiği balık unlarında da, ciddi miktarda plastik parçaları olduğu anlaşılmış. Özetle bugünkü yaşam biçimimiz ve beslenme alışkanlıklarımızla plastikten kaçış çok ama çok zor.

cay

Plastiksiz yaşam için öneriler

Yeni İnsan Yayınevi’nden çıkan kitapta bu soruya ilişkin de bir bölüm var. Doç. Dr. Gündoğdu’nun “Plastiksiz yaşam önerileri” şöyle:

Çanta taşımak: Sırt ya da kol çantasına, çok kullanımlık saklama kabı, su şişesi, kişisel bardak ve 2 adet bez torba koyduğunuzda tek kullanımlık birçok plastiği kullanmaktan kaçınmış olursunuz.

Plastik pipete asla demek: Pipet ile beslenmek zorunda olduğunuz bir hastalığınız yoksa dışarıda yemek yerken ya da sipariş verdiğinizde pipet istemediğinizi özellikle belirtin.

Streç film yerine saklama kabı: Kendi evimizde geçen yıl 10 adet saklama kabı almış ve plastik ayak izimizi önemli oranda azalttık.

Sık sık çamaşır yıkamamak: Ortalama bir evde 6 kilogramlık bir çamaşır yıkanması en az 700 bin mikrofiber salımına neden oluyor.

Yemek siparişi yerine restoranda ya da evde yemek: Yemek siparişinde eve gelen ürünlerin içine konulduğu ambalajlar büyük tehdit. Sipariş etmek zorundaysanız da plastik içinde servis edilmeyen türden yemekleri seçin.

Sallama değil demleme çay: Sallama çay ciddi oranda plastik salımına neden oluyor. Tek kullanımlık bardak çöpü de cabası.

Tek kullanımlık tıraş bıçaklarından kaçınmak: Tıraş bıçaklarının geri dönüştürülemeyen plastiklerden üretildiğini unutmayın!

saklama kaplari

Yazının orijinaline buradan ulaşabilirsiniz.

ÖNE ÇIKANLAR

Dİğer Yazılar

Ağaçlar Hakkında Her şey

Bir kitap düşünün… Yaprakların hışırtısıyla sayfalarını çeviriyor, köklerin derinliğinde bilgiyle büyüyorsunuz. Yeni İnsan Yayınları’ndan çıkan Ağaçlar Hakkında Her Şey tam anlamıyla doğayı çocuk kalbine sevgiyle işliyor. Bu sadece bir kitap değil, başlı başına bir...

daha fazla bilgi edinin

Gaudí’nin Gizemini Çözen İki Kafadar

Yazan: Senem Türkmen Gaudí’nin Gizemini Çözen İki Kafadar, bana çocukken izlediğim eski bir çizgi filmi hatırlattı içinde bilgi, gizem, merak ve bolca hayranlık vardı. Salvador Comelles’in dili sade ama zekice örülmüş; çocukların dünyasına eğilmeden değil, eşlik...

daha fazla bilgi edinin

Bİlgİ Almak İÇİN

İLETİŞİME GEÇİN

BİZİ TAKİP EDİN

Yorumlar

0 Yorum

Dİğer YAzılar

Ağaçlar Hakkında Her şey

Ağaçlar Hakkında Her şey

Bir kitap düşünün… Yaprakların hışırtısıyla sayfalarını çeviriyor, köklerin derinliğinde bilgiyle büyüyorsunuz. Yeni İnsan Yayınları’ndan çıkan Ağaçlar Hakkında Her Şey tam anlamıyla doğayı çocuk kalbine sevgiyle işliyor. Bu sadece bir kitap değil, başlı başına bir...

daha fazla bilgi edinin
Gaudí’nin Gizemini Çözen İki Kafadar

Gaudí’nin Gizemini Çözen İki Kafadar

Yazan: Senem Türkmen Gaudí’nin Gizemini Çözen İki Kafadar, bana çocukken izlediğim eski bir çizgi filmi hatırlattı içinde bilgi, gizem, merak ve bolca hayranlık vardı. Salvador Comelles’in dili sade ama zekice örülmüş; çocukların dünyasına eğilmeden değil, eşlik...

daha fazla bilgi edinin
İklim hareketinin dünü, bugünü, yarını

İklim hareketinin dünü, bugünü, yarını

"Brecher’ın stratejisi dünyayı kurtarır mı bilinmez. Fakat en azından içinde bulunduğumuz ve seller, kasırgalar, kuraklık, aşırı soğuk ve aşırı sıcak hava dalgaları, biyoçeşitlilik kaybı, kirli hava, buzulların erimesi ve yükselen deniz seviyeleri gibi nice sonucuyla...

daha fazla bilgi edinin
Sepet3
cikis yolu turetim ekonomisi
-
+
kitaplar (10)
-
+
young wolf
Young Wolf 180,00
-
+
Ara Toplam
 451,00
Toplam Tutar
 451,00
İlginizi çekebilir…
urundetay12
Orijinal fiyat: ₺ 160,00.Şu andaki fiyat: ₺ 120,00.
iyi sirket
Orijinal fiyat: ₺ 144,00.Şu andaki fiyat: ₺ 108,00.
Untitled design8
Orijinal fiyat: ₺ 230,00.Şu andaki fiyat: ₺ 172,50.
urundetay19
Orijinal fiyat: ₺ 240,00.Şu andaki fiyat: ₺ 180,00.
kitaplar (55)
Orijinal fiyat: ₺ 130,00.Şu andaki fiyat: ₺ 97,50.
kitaplar (48)
Orijinal fiyat: ₺ 336,00.Şu andaki fiyat: ₺ 252,00.
kitaplar (42)
Orijinal fiyat: ₺ 348,00.Şu andaki fiyat: ₺ 261,00.
Alışverişe Devam Et
3